Ο Σύνδεσμος Ιστορικών Συγγραφέων εόρτασε την 100ετηρίδα των Βαλκανικών Πολέμων

Γράφει ο Βασίλειος Κων/ντή Σχίζας

Απόδοση τιμής και σεβασμού στην ιερή μνήμη των Ελλήνων πολεμιστών των Βαλκανικών Πολέμων 1912- 1913, ήταν η εκδήλωση που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος Ιστορικών Συγγραφέων την Κυριακή 16 Δεκεμβρίου σε αίθουσα των Σχολών «ΚΟΡΕΛΚΟ» στην Αθήνα.

Ο πρόεδρος Στάθης Παρασκευόπουλος στο χαιρετισμό του τόνισε πως η εκδήλωση γίνεται με αφορμή την εκατονταετηρίδα των Πολέμων 1912- 13 και  με τον τρόπο αυτό ο Σύνδεσμος αποτίει ελάχιστο χρέος  τιμής στους μαχητές εκείνων των πολέμων, οι οποίοι με τις θυσίες τους και τις νικηφόρες μάχες τους υπερδιπλασίασαν την Ελλάδα και τον πληθυσμό των κατοίκων της.

Στη συνέχεια ο Φιλόλογος καθηγητής και ιστορικός Δημήτρης Βηλαράς πραγματοποίησε διάλεξη, με θέμα τους Βαλκανικούς Πολέμους 1912- 1913. Ο ομιλητής συνοπτικά είπε μεταξύ άλλων:

«…Προ του κινδύνου ανάφλεξης στα Βαλκάνια, μετά το κίνημα των Νεοτούρκων το 1908 που απέβλεπε στην ανάκτηση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, υπογράφεται ο «Βαλκανικός Συνασπισμός» δηλαδή  τετραμερής συμμαχία μεταξύ της Ελλάδας, της Σερβίας, της Βουλγαρίας και του Μαυροβουνίου.

 Έτσι άρχισε ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος με τα συνασπισμένα Βαλκανικά κράτη εναντίον των Οθωμανών με στόχο να τους εκδιώξουν από τα Βαλκάνια.

► Ο Ελληνικός Στρατός στις 6 Οκτωβρίου 1912 κατέλαβε την Ελασσόνα και την επόμενη μέρα συνέτριψε τους Τούρκους στο Σαραντάπορο

► Στη συνέχεια εισήλθε στα Σέρβια και στις 11 Οκτωβρίου απελευθέρωσε την Κοζάνη, τρεις ημέρες μετά τα Γρεβενά, την Βέροια και την Κατερίνη.

►Στις 18 Οκτωβρίου ένα Ελληνικό τορπιλοβόλο ανατίναξε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης το τουρκικό θωρηκτό «Φεχτί    Μπουλέντ».

► Στις 19-20 Οκτωβρίου ο Ελληνικός Στρατός  επιτέθηκε εναντίον 25.000 Τούρκων στρατιωτών στην πόλη των Γιαννιτσών. Την ίδια ημέρα εισήλθε στην πόλη της Νάουσας.

► Στις 21 Οκτωβρίου  απελευθερώθηκαν η Σιάτιστα και η Πρέβεζα και την επομένη οι Σέρρες, η Δράμα και η Νιγρήτα.

 ► Στις 26 Οκτωβρίου απελευθερώθηκε η Θεσσαλονίκη.

► Στις 22 Φεβρουαρίου 1913 απελευθερώθηκαν τα Ιωάννινα,

► Στις 27 του ιδίου μηνός το Αργυρόκαστρο.

►Στις 3 Μαρτίου οι Άγιοι Σαράντα της Βορείου Ηπείρου.

► Στο μεταξύ ο Ελληνικός Στρατός μεταξύ 17 Οκτωβρίου και 27 Νοεμβρίου 1912 απελευθέρωσε τις νήσους Ίμβρο, Θάσο, Αγ. Ευστράτιο, Σαμοθράκη, Ψαρά, Τένεδο, Λήμνο, Λέσβο, Χίο, Οινούσσες, Ικαρία, Σάμο και  τη χερσόνησο του Αγ. Όρους.  Την 1^η Δεκεμβρίου 1912 πραγματοποιήθηκε η ναυμαχία της Έλλης με αρχηγό του Ελληνικού Ναυτικού τον υποναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη. Το θωρηκτό «Αβέρωφ» καταδίωξε τον τουρκικό στόλο στις 3 Δεκεμβρίου στα Στενά του Ελλησπόντου όπως επίσης και στις 5 του ιδίου μηνός μπροστά στα Δαρδανέλια.

► Την 1^η Ιανουαρίου 1913 έγινε η περίφημη Ναυμαχία της Λήμνου και τελικά το θωρηκτό «Αβέρωβ» έκλεισε στα Στενά τον τουρκικό στόλο.

► Με τη συνθήκη του Λονδίνου στις 17 Μαΐου 1913  ο Σουλτάνος παραιτήθηκε από τα δικαιώματά του στην Κρήτη.

 Ο Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος είχε διάρκεια 1 ½ μήνες, από 16 Ιουνίου έως 28 Ιουλίου 1913.

►Στις 16 Ιουνίου 1913 οι Βούλγαροι επιτέθηκαν εναντίον των Ελληνικών στρατευμάτων στη Νιγρήτα και εναντίον των Σέρβων στη Γευγελή.

 ► Ο Ελληνικός Στρατός αντεπιτέθηκε και στις 19-21 Ιουνίου 1913 το Κιλκίς περιήλθε στα χέρια των Ελλήνων ενώ επανακτήθηκαν η Νιγρήτα και η Γευγελή.

► Στις 22 και 23 Ιουνίου μετά από σφοδρότατη επίθεση του Ελληνικού Στρατού στην περιοχή της λίμνης Δοϊράνης πολλοί Βούλγαροι στην προσπάθεια να σωθούν έπεσαν στη λίμνη και πνίγηκαν. Στη συνέχεια έλαβε χώρα η νικηφόρα κατάληψη του Σιδηροκάστρου και επακολούθησε η απελευθέρωση των Σερρών.

► Την 1^η Ιουλίου 1913 ο Ελληνικός Στρατός ύστερα από μάχη με τους Βουλγάρους στην περιοχή της Αλιστράτης απελευθέρωσε την Δράμα.

► Παράλληλα ο Ελληνικός Στόλος στις 27 Ιουνίου 1913 απελευθέρωσε την Καβάλα και

► Στις 12 Ιουλίου το Πόρτο Λάγος, τη Μαρώνεια και την Αλεξανδρούπολη.

 Το περίλαμπρο γεγονός της πλήρους απαλλαγής της Μακεδονίας από τους Βούλγαρους διεκδικητές αποτυπώθηκε στο περιλάλητο πατριωτικό τραγούδι «Μακεδονία ξακουστή του Αλεξάνδρου η χώρα  που έδιωξε τους Βούλγαρους κι ελεύθερη είσαι τώρα…»

► Αργότερα   τον Αύγουστο του 1920 με τη Συνθήκη των Σεβρών, μετά το Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο επήλθαν τροποποιήσεις στα σύνορα της Ελλάδας. Τελικά  έλαβαν την σημερινή τους μορφή τον Ιούλιο 1923 με τη Συνθήκη

της Λωζάνης μετά την Μικρασιατική καταστροφή.

Ο βασιλιάς Κων/νος στο διάγγελμά του διετύπωσε την περιώνυμη φράση: «Η Ελλάς κατέστη σεβαστή εις τους φίλους και φοβερά εις τους εχθρούς».

Με τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων η Ελλάδα διπλασιάστηκε καθώς και ο πληθυσμός της από 2.630.000 κατοίκους ανήλθε στα 4. 720.000. Στον εθνικό κορμό προστέθηκαν νέα οικονομικά και πολιτιστικά αστικά κέντρα καθώς και νέα πλούσια εδάφη με ποικίλες πλουτοπαραγωγικές πηγές…»

Ακολούθησαν τοποθετήσεις από τους παρευρισκομένους επί της ομιλίας του Δημήτρη Βηλαρά και κατάθεση συμπληρωματικών στοιχείων για τους επικούς πολέμους του 1912-13.

     Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιστορικών Συγγραφέων Στάθης Παρασκευόπουλος

        και η Γεν. Γραμματέας Πόπη Βραχιώτου- Λυμπεροπούλου.

2      Ο φιλόλογος καθηγητής και ιστορικός Δημήτρης Βηλαράς.